Ο Σύλλογος Θρακιωτών και
Μικρασιατών Δήμου Κοζάνης ( Ελλησπόντου) ιδρύθηκε τον Ιούνιο του 2003 με σκοπό την
καταγραφή και διάσωση των παραδόσεων των Θρακιωτών και των Μικρασιατών του
δήμου μας.
Δημιουργήσαμε χορευτικά και μουσικά τμήματα και διδάσκουμε χορούς και τραγούδια
από την Ανατολική Θράκη και την Μικρά Ασία.
Όσα χρόνια και αν περάσουν η μνήμη του πρόσφυγα είναι πίσω στην χαμένη
πατρίδα, αυτό το ζούμε συνεχώς όσοι ασχολούμαστε με την καταγραφή τραγουδιών
από το Πάνιδο της Ανατολικής Θράκης από όπου κατάγεται οι πλειοψηφία των
Θρακιωτών του Συλλόγου μας.
Το Πάνιο ή Πάνιδο είναι παράλια
κωμόπολη της Ανατολικής Θράκης και
βρίσκεται 5 χιλ. νοτιοδυτικά της Ραιδεστού στην θάλασσα της Προποντίδας με 2850
κατοίκους. Είναι περιφερειακά χτισμένη σε χαρακτηριστικό λόφο ο οποίος δεσπόζει
στην γύρω περιοχή και έχει εκτεταμένη θέα προς όλες τις πλευρές και ιδίως προς
την θάλασσα.
Το Πάνιδο είναι αρχαία
πόλη και ιδρύθηκε πιθανώς τον 6ο π.Χ. αιώνα. Μέχρι το 192 π.Χ.
ονομαζόταν με άλλο όνομα πιθανώς ως Νέο Τείχος και μετονομάσθηκε από τον
Αντίοχο τον Γ’ σε Πάνιο.
Η ορθόδοξος κοινότητα Πάνιδου
διοικούνταν από εξαμελή δημογεροντία που εκλεγόταν ανά διετία τον Αύγουστο.
Από πλευράς οργανώσεων, υπήρχε το
Σωματείο Φιλόπτωχου Αδελφότητας, ο Φιλεκπαιδευτικός Σύλλογος και το Αναγνωστήριο
τα οποία ιδρύθηκαν το 1871.
Από ένα μικρό αρχαιολογικό μουσείο
επίσης είχαν δημιουργήσει ο Αρχιδιάκονος Ιερόθεος Αϊναλίδης στον κήπο της
εκκλησίας του Αγίου Θεοδώρου και ο διευθυντής του σχολείου Κ. Γεωργιάδης στο
σχολείο, όπου είχαν συγκεντρωθεί αρκετά ευρήματα της Αρχαίας, Ρωμαϊκής και Βυζαντινής εποχής.
Στο Πάνιδο υπήρχαν 13
εκκλησίες , πολιούχος ήταν η Παναγία των Βλαχερνών και κατά το λαμπρό πανηγύρι
στις 2 Ιουλίου, συγκεντρώνονταν μεγάλο πλήθος πιστών από τη Ραιδεστό και τα
αλλά γύρω χωριά.
Σήμερα η εικόνα βρίσκεται στην
ομώνυμη εκκλησία στο Δ.Δ Τετραλόφου δήμου Κοζάνης
Στα πανηγύρια , αλλά και στους
αρραβώνες, τους γάμους και σε κάθε γιορτή γίνονταν πολυήμερες διασκεδάσεις με
την συμμετοχή της τοπικής ορχήστρας που την αποτελούσαν πέντε ή έξι εντόπιοι
οργανοπαίχτες.
Οι χοροί και τα τραγούδια ήταν
συρτά, καρσιλαμάδες, ζεϊμπέκικα και χασάπικα επηρεασμένα από την Πόλη και την
Μικρά Ασία, πολλά τραγούδια ήταν γραμμένα για τον γάμο, αλλά και για την αγάπη,
την ξενιτιά και για διάφορα γεγονότα που συνέβαιναν στην περιοχή.
Από την ίδρυσή του ο Σύλλογος
ασχολήθηκε με την καταγραφή αυτών των τραγουδιών. Μαζί με τον μουσικό του
Συλλόγου μας τον συνθέτη Βαγγέλη Βέττα καταγράψαμε πολλά τραγούδια 15 από τα
οποία σας παρουσιάζουμε σ’ αυτό το CD.
